Enginar.
Hemen hemen günümüzde sevmeyen yoktur diyebileceğim bir sebze.
Hem zeytinyağlısı bakla ile yapılır ve ben buna bayılırım. Bir de kıyma ile yapılan dolmasını günümüzde yemeyen insan hemen hemen yok gibidir.
Sanıyorum yapanın eli bir de lezzetliyse inanın yemeye doyamaz insan.
Bursa’yı eskiler bilir de sonradan bu kente gelen insanlar yeşil kent olan Bursa’nın özelliklerini pek bilmezler.
Mesela Karaman mahallesi ile yolun diğer yanı Esentepe’nin olduğu bölümler Bursa’nın en zengin üzün bağları olduğunu, Bursa ile özdeşleşen ve Ankara, İstanbul dahil olmak üzere tüm şehirlere giden şeftali bahçelerinin gönümüzde Vatan-Millet-Atıcılar mahallelerinin yer aldığını pek bilmezler.
Unutmadan, Bursa’nın en meşhur tatlılarından birisi de kestane şekeridir. O da şimdiki Teferrüç, onun altındaki Uludağ’ın eteklerinde tepelere kadar uzanan bölgeyi kapsardı. İnanın İvazpaşa Mahallesi’nin üzerindeki Kestanelik’ten gelenlerin tadına doyum olmazdı. Lezzetleri ise günümüzdeki kestaneleri inanın tatları hiç benzemiyor.
Şimdi Bursa, sanayileşmeyle birlikte Bursa, tarım kenti olmaktan çok uzaklaşmaya başladı.
Allah’tan bazı köylerimiz yine tarıma önem veriyor.
Oradaki tarlalar, inşaata açılmaması nedeniyle günümüzde tadına doyamadığımız sebzeler de buralarda yetişiyor.
ENGİNARA ÖZEL İLGİ
Akdeniz mutfağının lezzetli ve sağlıklı sebzeleri arasında yer alan enginarın faydalarını saymakla bitiremeyiz. Genellikle bahar aylarında, ülkemizin ılıman bölgelerinde yetişen ve düşük kalorili zengin içeriği sayesinde sağlıklı beslenmeye özen gösteren bireylerin sofralarından eksik etmemesi gereken bir bitkidir.
Enginar ayrıca, fosfor, kalsiyum, demir, sodyum, potasyum, magnezyum, çinko, A, B1, B2, B6 ve C vitaminlerinden oldukça zengindir. Ayrıca lif yönünden zengin olması, sindirim sistemine yardımcıdır.
ENGİNAR’IN FAYDALARI
Yüksek protein içeriği sayesinde kalp kasını güçlendirir, üre seviyesini düşürerek kalbin rahat çalışmasını sağlar. Demir bakımından zengin yönüyle, demir eksikliği anemisinde tavsiye edilir. Antioksidan özelliği sayesinde, toksik maddelerin vücuttan atılmasına yardımcı olarak, karaciğerin sağlıklı çalışmasını destekler. Yapısında bulunan potasyum minerali, vücuttaki sodyum-potasyum dengesini düzenleyerek tansiyonu düzenler. İçeriğinde bulunan quersetin ve antioksidanlar sayesinde kansere karşı vücudumuzu koruduğu bilinmektedir. Enginarda bulunan ‘sinarin’ adlı madde, kandaki kötü kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Yüksek lif yapısı, kan şekerini dengeleyici etkiye sahiptir. Şeker hastaları için zeytinyağlı veya etli yapılmış enginar yemeği, beslenme kalitesini güçlendirir. Şeker kontrolünde olumlu etki göstermektedir. Sigara içen bireylerde vücutta biriken nikotin seviyesinin azalmasına yardımcıdır. 100 gr pişmiş enginar 53 kaloridir. Düşük kalorisi nedeniyle kilo vermek isteyen bireylerin tercih ettiği sağlıklı besinler arasında yer almaktadır.
ENGİNARCIM BURSASPORLU
Bu kadar tıbbi bilginin ardından oturduğum Özlüce Mahallesi’nin bir haftanın son günü bir Pazar yeri kurulur.
Yaklaşık 10 yılı aşkın süredir 29 Ekim Mahallesi’nde oturuyorum. Kalp rahatsızlığım ile birlikte şeker ve kroner arter rahatsızlığı olunca benim de baş yemeğim enginar oldu.
Pazar yerimizde Musa Aras isimli bir enginarcım var.
İnanın derin dondurucuya koyduğum enginarları da Musa Aras’tan alırım.
Benim tercih etmemin nedenlerin bir tanesinin ise Musa Aras’ın koyu bir Bursaspor taraftarı olmasıdır. Hatta enginarları sapından ve yapraklarından ayırırken bile Bursaspor armalı tişörlerini çalışanlarıyla birlikte üzerindin hiç çıkartmaz. Pazar günleri onunla birlikte, Bursaspor’un neden bu günlere geldiğini konuşurken, har vurup, harman savuran yöneticilere ise sözünü hiç esirgemez.
Ancak bu güne kadar hangi köylü olduğunu hiç sormamıştım.
Bugün ise resimlerini çekerken, gazetecilik dürtülerimin devreye girmesiyle soruları sıralamaya başladım.
Henüz inşaata açılmayan Bursa Şehir Hastanesi’nin etrafındaki Doğan Köy’de kendi tarlalarının bir bölümünde enginar, bir bölümünde ise araka, bakla gibi ürünleri yetiştirdiğini öğrendim.
Özellikle son aylarda mazota, gübreye yapılan olağanüstü zamlara karşın Musa Aras enginar etmekten vazgeçmemiş.
Maliyeti 10 TL’yi bulmasına karşın, pazarda hala enginarın tanesini 8 liradan alıcı ile buluşturuyor bizim çiftçi Musa.
Aile olarak, dedelerinin, babalarının, şimdi de kendisinin 30 yıldır enginar ve sebze işi ile ilgilendiğini anlattı. Özellikle enginar sebzesinin soyulup, yenmeye hazır hale getirilmesi benim her zaman dikkatimi çekti.
Büyük bir özenle yapılan ve emek isteyen bir ürün enginar.
Aslında sapları ve kesilen yaprakları ise bir çok hastalığa iyi gelmesi nedeniyle meraklıları tarafından kendilerine yetecek kadarı alınır, kalanını ise diğer ihtiyaç sahiplerine bırakırlar.
Evet;
Enginar deyip geçmeyin. Maliyeti çok yüksek. Ancak bugün öğrendiğime göre bir sezonda benim enginarcım Musa Aras tam 500 bin adet enginarı müşterisiyle buluştururken, bir anlamda şifa dağıtan insan oluyor benim gibi hasta insanlara.