Merhaba Sevgili Okurlar,
Geçen hafta Osman Gürçay ile canlı yayında kripto paraların şöyle bir üzerinden geçtik. Biz kripto paraların üzerinden geçerken MASAK'da üzerinden geçmenin hazırlığını yapıyormuş.
Ne oluyor bu kripto paralara?
Son zamanlardaki hareketlilik sadece alış-satıştan mı oluyor dersiniz?
2017 yılında Kripto para çılgınlığı yaşandığında, yükselişlerinin ilk zirvelerini yapıyorlardı. Ve herkes için bilinir hale gelmeye başlamışlardı. Deep Web'in karanlık dehlizlerinden çıkıp daha kullanılabilir hale geliyorlardı. Ancak bu yükselişler çok uzun süreli olmadan kırılmalar ile çöküşlerini de yaşattı. Hem de kısa aralıklar ile büyük çöküşler. Sonrasında 2019 yılına kadar kazançlarını toparlasalar da, pandemi sürecinde tekrar çılgınlık ipleri ele aldı ve fırsat veren yükselişler tekrar başladı. Evimizde cep telefonu başında ya etherium aldık ya ripple hiç olmadı bitcoin yatırımının kararlı oluşundan bahsettik. Hatta dijital güvenli limanlarımız oldu kriptolar. O kadar çok türediler ki, 9000 sayısı bile şu an değişmiş olabilir ama bir o kadar altcoin ortaya çıktı.
Futbol klüpleri de fırsatı görmüş olmalı ki, klüp tokenları piyasaya sürdüler. Hareketin bitmediği kripto paralar da her gün bir coinin zirve yaptığını duyduk ve hatta;
"Arkadaş 1000 tl yatırmış, az evvel gördüm katalogtan mercedes seçiyordu" konuşmalarına şahit olduk.
Bizzat şahidim, arkadaş yanımda milyoner oldu ???
Bu kısmını geçeyim ama gerçekten kripto paraların hızlı hareketleri ile çok iyi para kazanılıyor. Ve bu durum kazanan kişi için gerçekten baş döndürücü rakamlara da ulaşıyor. Bu cazibe pek çok yatırımcıyı çekmeye devam ediyor.
Yatırımcıları kendine çekerken artık para otoriteleri de boş durmuyor. Kendi dijital para çalışmalarını sürdürüyor. Bunda en hızlı davranacak olan galiba İsveç Merkez Bankası olacak. Önümüzdeki yıl e-kron'u çıkarma hazırlıkları tamamlanmış durumda, yaptıkları açıklamaya göre.
Eee ... bununla bitmiyor tabi hazırlık yapanlar. Japon Merkez Bankası dijital para çalışmalarının 1.aşamasını tamamlamış durumda. FED henüz fayda-maliyet analizinde. ECB aynı şekilde dijital Euro'nun maliyetini hesaplıyor. Böyle devam edip gidiyor büyüklerde çalışmalar.
Bizde duruma geçmeden önce, bu yapılan hazırlıkların enerji tüketimini ve özellikle çip ihtiyacını arttıracağı kesin. Kaldı ki çip krizi yüzünden şu an otomotiv ve teknoloji sektörü ciddi kriz içindeyken.
Katma değerli üretimden uzaklaşmayı, katma değer sanan ülkemin ekonomisinde ise durum gene önce vergilendirme çabasından başlıyor. Şaşırdınız mı ?
Ben nedense çok şaşırmadım.
Elbette coin piyasasının bir denetim içerisinde olması sistemsel olarak daha güvenli. Yatırım niteliği açısından hatta daha önemli ama siz bu denetleme kısmını sadece vergi ve takip üzerine kurarsanız mevcut yatırımcıları alternatif arayışlara yönlendirirsiniz.
MASAK kanalı ile coin borsalarına yatırımcıların bilgilerinin talebinin istenmesi bu sistemlere Türkiye'de yatırım yapanları ya da yapacak olanları kaçırmaya neden olacaktır. Vergi cenneti gibi yatırım cenneti ülkelere gitmek artık sadece mobil bir uygulamadan ibaret.
Ya da bu sistemlerde zaten yatırım yapanları alternatif seçeneklere yönlendirecektir. Alternatif seçenek bu kadar küreselleştiğimiz bir ekonomide zor da değil.
Bunu gerçekten göremeyecek kadar basit mi düşünüyoruz ?
Bunun yerine diğer ülkelerin merkez bankalarının yaptığı gibi dijital para sisteminin uygulamalarını başlatsak. Ve bunu rakip bir ürün olarak sunabiliyor olsak. Yatırım güvencesi olarak arkasında Merkez Bankası olsa.
Bak bu son söylediğimi düşündüm de yatırım güvencesi olarak Merkez Bankası'nın olması hiç kafama oturmadı. Bazen düşündüğümü hızlı yazıyorum demek ki.
Ekonomi aktörlerine güven veremeyen Merkez Bankası dijital paranın arkasında durmaya kalksa ...
Yok ... yok... bu olmadı. Unutun siz bunu.
Sözün özü; yatırımcı arayan ülke yatırım yapmaya kalkanları ürkütmekten, ters yöne kovalamaktan başka bir şey yapsa keşke.
Kripto paralar vergi yaptırımları ile elbette cazibesini yitirecektir. Alternatif ürünler ile eski parlaklığını kaybedecektir. Ve hatta 2017 sonrasında yaşadığı satış dalgasının içine çekilmek üzere belki de. Ama şunu unutmayalım serbest piyasa hem alternatiflerini hem de kazançlarını vermeye devam edecektir.
Kriptolar geleceğin ürünleri kabul ama arınma yaşayacaklardır elbette.
Bir tavsiye emtia piyasalarını takip edin.
Pandemi sürecinde izlediği trendleri kontrol edin.
Gözünüzü, değerli metal deyince altından az öteye kaydırın.
