Yeşil çay, diyetlerin vazgeçilmezi mi?

Yeşil çay, diyetlerin vazgeçilmezi olarak bilinen bir içecektir.

İçerdiği antioksidan bileşenler ile sağlığa birçok faydası bulunmaktadır. Yeşil çay özellikle epigallokateşin-3-gallat adı verilen bir kateşin içermektedir. Kateşinler, hücre hasarını önlemeye yardımcı olan ve başka faydalar da sağlayan doğal antioksidanlardır. Bu maddeler vücutta serbest radikallerin oluşumunu azaltarak hücreleri ve molekülleri hasardan korur. Bu serbest radikaller yaşlanmada ve birçok hastalığın oluşumunda rol oynar. Yeşil çay ayrıca sağlığınıza fayda sağlayabilecek mineralleri az miktarda da olsa içermektedir. 

Yeşil çay beyin fonksiyonlarınızı iyileştirebilir. 

Yeşil çay kafein içeriği ile sizi zinde tutmaktan fazlasını yapmaktadır. Kahve kadar çok  kafein içermese de yeşil çayda dozunda alınan kafein, adenosin adı verilen inhibitör bir nörotransmitteri bloke ederek beyni etkilemektedir. Bu şekilde nöronların ateşlenmesini sağlamakta bu sayede dopamin ve norepinefrin gibi nörotransmitterlerin konsantrasyonunu arttırmaktadır. Araştırmalar düzenli alınan kafeinin ruh hali, uyanıklık, tepki süresi ve hafıza dahil olmak üzere beyin fonksiyonunun çeşitli yönlerini iyileştirebileceğini göstermektedir. Bununla birlikte, yeşil çaydaki tek beyin güçlendirici bileşik kafein değildir. Ayrıca kan-beyin bariyerini geçebilen amino asit L-theanine içermektedir. L-theanine, anti-anksiyete etkileri olan inhibitör nörotransmitter GABA'nın aktivitesini arttırır. Ayrıca beyindeki dopamini ve alfa dalgalarının üretimini artırmaktadır. Çalışmalar, kafein ve L-theanine'in sinerjik etkilere sahip olabileceğini göstermektedir. Bu, ikisinin kombinasyonunun beyin fonksiyonunu iyileştirmede güçlü etkilere sahip olabileceği anlamına gelmektedir.

Ağırlık kaybına destek olabilir. 

Yapılan çalışmalarda yeşil çayın yağ yakımını ve metabolizma hızını arttırabildiği saptanmıştır. Bu etkisi göz önüne alındığında yeşil çayın ağırlık kaybına katkı sağlaması beklenen bir durumdur. Bazı araştırmalarda ise yeşil çayın özellikle karın çevresi vücut yağları üzerine etkili olduğu gösterilmektedir. Bu çalışmalardan biri 12 hafta boyunca 240 fazla kilolu kişiyi takip etmiştir. Bu kişilerin bir kısmı yeşil çay içerken bir kısmı yeşil çay tüketmemiştir. Sonuç olarak yeşil çay içen grubun vücut yağ yüzdesi, vücut ağırlığı, bel çevresi ve karın yağında diğer grubu kıyasla önemli düşüşler bulunmuştur. Bununla birlikte, bazı çalışmalar yeşil çay ile ağırlık kaybında istatistiksel olarak anlamlı bir artış göstermemektedir bu nedenle araştırmacıların bu etkiyi doğrulamak için daha fazla çalışma yapılması gerekmektedir. 10 sağlıklı erkeğin katıldığı bir çalışmada, yeşil çay içen kişilerin yakılan kalori miktarını %4 artırmaktadır. 12 sağlıklı erkeğin katıldığı bir başka çalışmada, yeşil çay özü, tüketmeyenlere kıyasla yağ oksidasyonunu oranında arttırmaktadır.

Antioksidan içeriği bazı kanser türlerinin riskini azaltabilir.

Kanser, hücrelerin kontrolsüz büyümesinden kaynaklanmaktadır. Dünyanın önde gelen ölüm nedenlerinden biridir.

Araştırmalar, oksidatif hasarın kanserler de dahil olmak üzere kronik hastalıklara yol açabilen kronik inflamasyona yol açabileceğini göstermiştir. Antioksidanlar oksidatif hasara karşı korunmaya yardımcı olabilmektedir.  Yeşil çay, güçlü antioksidanların mükemmel bir kaynağıdır. Bazı araştırmalar yeşil çay bileşiklerini düşük kanser riski ile ilişkilendirmiştir. Gözlemsel çalışmaların kapsamlı bir incelemesi; yeşil çayı içen kadınların, kadınlarda en yaygın kanserlerden biri olan meme kanserine yakalanma riskinin yaklaşık %20-30 daha düşük olduğunu bulmuştur. Bir diğer çalışma, yeşil çay içen erkeklerin prostat kanseri riskinin daha düşük olduğunu gözlemlemiştir. 29 çalışmanın analizi, yeşil çay içenlerin kolorektal kanser geliştirme olasılığının yaklaşık %42 daha az olduğunu göstermektedir.

Nörodejeneratif hastalıklara karşı koruyucudur.

Yeşil çay kısa vadede beyin fonksiyonlarını iyileştirmekle kalmaz, yaşlandıkça beyin fonksiyonlarını da korumaktadır. Alzheimer hastalığı yaygın bir nörodejeneratif hastalıktır ve yaşlı erişkinlerde bunamanın en yaygın nedenidir.  Parkinson hastalığı başka bir yaygın nörodejeneratif hastalıktır ve dopamin eksikliği ile karakterizedir. Birkaç çalışma, yeşil çaydaki kateşin bileşiklerinin, test tüplerinde ve hayvan modellerindeki nöronlar üzerinde çeşitli koruyucu etkilere sahip olabileceğini ve muhtemelen bunama riskini azalttığını göstermektedir.

Tip 2 diyabetin önlenmesine yardımcı olabilir.

Tip 2 diyabet oranları son yıllarda hızla artmaktadır. Araştırmalar, yeşil çayın insülin duyarlılığını artırabileceğini ve kan şekeri düzeylerini düşürebileceğini göstermektedir. Japon bireylerde yapılan bir araştırma, en çok yeşil çayı içenlerin tip 2 diyabet riskinin yaklaşık %42 daha düşük olduğunu bulunmuştur. Toplam 286.701 kişiyle yapılan 7 çalışmanın gözden geçirilmesine göre, çay içenlerin diyabet riski daha düşük bulunmuştur. 

Kardiyovasküler hastalıkları önlemeye yardımcı olabilir.

Kalp hastalığı ve felç dahil olmak üzere kardiyovasküler hastalıklar, dünya çapında önde gelen ölüm nedenleridir. Araştırmalar, yeşil çayın bu hastalıklar için toplam kolesterol ve LDL (kötü) kolesterol düzeylerini iyileştirmeyi içeren bazı ana risk faktörlerini iyileştirebileceğini göstermektedir. Risk faktörleri üzerindeki faydalı etkileri göz önüne alındığında, yeşil çay içen kişilerin kardiyovasküler hastalıktan ölme riskinin %31'e kadar daha düşük olduğu saptanmıştır.

Daha uzun ömürle ilişkilendirilmektedir.

Yeşil çaydaki bazı bileşiklerin kansere ve kalp hastalıklarına karşı korunmaya yardımcı olabileceği göz önüne alındığında, daha uzun yaşamanıza yardımcı olabileceği düşünülmektedir.

Bir çalışmada, araştırmacılar 11 yıl boyunca 40.530 Japon yetişkini gözlemlemiştir. Günde 5 veya daha fazla fincan yeşil çay içenlerin , çalışma döneminde ölme olasılığı önemli ölçüde daha az bulunmuştur.

Tüm nedenlere bağlı ölüm: Kadınlarda %23, erkeklerde daha düşük

Kalp hastalığından ölüm: Kadınlarda %31, erkeklerde %22 daha düşük

Felçten ölüm: Kadınlarda %42, erkeklerde %35 daha düşük bulunmuştur.

14.001 yaşlı Japon bireyi içeren başka bir araştırma, en çok yeşil çayı içenlerin 6 yıllık çalışma döneminde ölme olasılığının %76 daha az olduğu saptanmıştır. Ancak çalışmalarda tüketilen yeşil çatın çeşidi, demleme yöntemi vb. hazırlama bilgileri sunulmamaktadır.

-Yeşil çay satın alınırken güvenli olması için paketli olanlar tercih edilmelidir. Özellikle kontrolsüz olarak satılan yeşil çaylar, aşırı miktarda florür içermektedir. Hem sağlıklı bileşenlerin az olması hem de florür içeriği dolayısıyla yeşil çayı doğru seçmek oldukça önemlidir. 

-Yeşil çayın bazı ilaçlarla etkileşimi bulunabilmektedir ve bazı tıbbi durumlarda kullanılmamalıdır. Bu sebeple düzenli tüketmeden önce hekiminize danışın.